Inflacioni eshte nje nga problemet me te rendesishme ne ekonomi. E thene thjesht inflacioni eshte shpejtesia e rritjes se cmimeve te te mirave dhe sherbimeve. Inflacioni njehsohet me CPI (Consumer Prices Index) ose me RPI (Retail Prices Index). Secila nga keto drejtohet nga cmimet e qindra gjerave mbi te cilat ne shpenzojme duke perfshire buken, biletat e kinemase apo shishet e birres dhe gjurmon se si ndryshojne keto cmime me kalimin e kohes.
Nga nje perspektive tjeter Inflacion kemi kur nje forme e caktuar valute fillon te kete me pak vlere me kalimin e kohes. Shkaktaret kryesore jane perceptimi i vleres nga njerezit dhe principi ekonomik i ofertes dhe kerkeses.
Shpejtesia e ndryshimit te inflacionit shprehet me perqindje. Nese CPI eshte 3%, kjo do te thote qe mesatarisht cmimi i produkteve dhe sherbimeve qe ne blejme eshte 3% me e larte se vitin e meparshem
Nga nje perspektive tjeter Inflacion kemi kur nje forme e caktuar valute fillon te kete me pak vlere me kalimin e kohes. Shkaktaret kryesore jane perceptimi i vleres nga njerezit dhe principi ekonomik i ofertes dhe kerkeses.
Shpejtesia e ndryshimit te inflacionit shprehet me perqindje. Nese CPI eshte 3%, kjo do te thote qe mesatarisht cmimi i produkteve dhe sherbimeve qe ne blejme eshte 3% me e larte se vitin e meparshem
Ose e thene ne fjale te tjera do te na duhej te shpenzonim 3% me shume per te blere te njejtat gjera qe bleme 12 muaj me perpara.
RPI perfshin kosto te tilla si vlera e interesit te hipotekes apo taksa te tjera. Dhe kto perbejne vecse nje fraksion te vogel te ndryshimeve mes CPI dhe RPI.
Ndryshimi kryesor eshte se edhe pse perdorin te njejtat te dhena e llogarisin inflacionin duke perdorur formula te ndryshme.
Formula qe CPI perdor merr parasysh qe kur rriten cmimet, disa njerez do drejtohen nga alternativa me cmim me te ulet. Pershembull do ndrojne nje marke biskotash me te shtrenjte me nje tjeter. Kjo gjithmone rezulton ne nj vlere CPI me te ulet se RPI afersisht ne te gjitha rastet.
